هشدار! از مطالعه این مطلب با شکم خالی به شدت پرهیز کنید. 🙂
مطلب امروز مجله مسترسفیر به معنای واقعی کلمه یک مطلب خوشمزه بوده و قرار است حسابی دهان‌تان را آب بیاندازد؛ بنابراین پیشنهاد ما به شما این است که ترجیحا با معده خالی و با شکم گرسنه آن را نخوانید؛ والا اذیت خواهید شد. امروز قصد داریم بهترین و معروف‌ترین و خوشمزه‌ترین غذاهای محلی مشهد خراسان رضوی را به شما معرفی کنیم. بعد از رزرو هتل مشهد مانند هتل رضویه مشهد یا هر هتل دیگری و سفر به این شهر، پیشنهاد جدی ما به شما این است که حتما دست کم یک بار به یک رستوران غذاهای محلی مشهد سر زده و حداقل یکی از بهترین غذاهای محلی مشهد را تست کنید. البته به شرط آنکه توانستید جلوی خودتان را بگیرید و سراغ تمام گزینه‌های آن نروید.
بهترین غذاهای محلی مشهد
غذاهای محلی مشهد خراسان رضوی تنوع بسیار زیادی دارد؛ از این رو برای اینکه بتوانیم یک مطلب شسته رفته و قاعده‌مند به شما ارائه دهیم تلاش کردیم آن‌ها را در چهار دسته‌بندی زیر ارائه دهیم:
- انواع آش
- انواع خوراک
- انواع پلو
- و انواع دسر و میان وعده
با توجه به اینکه برای هر دسته‌بندی گزینه‌های روی میز بسیار زیادی وجود داشت، سعی ما بر این بود برای هر عنوان بهترین‌ها را گلچین کرده و معرفی کنیم.
از آنجایی که بخش عمده‌ی این غذاها جزو غذاهای سنتی و معروف مشهد هستند، نه تنها می‌توانید نام‌شان را در منوی بهترین رستوران غذاهای محلی مشهد پیدا کنید، بلکه برخی هتل‌های مشهد نیز در منوی غذایی خود آن‌ها را به مسافران ارائه می‌دهند.
غذاهای محلی مشهد چیست: انواع آش
این شما و این انواع آش که واقعا به همین خیال باشید اگر فکر می‌کنید می‌توانید از بین‌شان یک گزینه را انتخاب کنید! 🙂
آش بلغور
یکی از اولین غذاهای محلی مشهد مقدس در بخش آش، آش بلغور است. برای تهیه آش بلغور به بلغور گندم تازه، سبزیجات معطر، انواع حبوبات، پیاز و ادویه‌های محلی نیاز دارید. البته در برخی روش‌های پخت آش بلغور دیده شده که گوشت هم به آن اضافه می‌کنند؛ با این حال آن آش بلغوری که جزو غذاهای محلی مشهد خراسان رضوی‌ست بدون گوشت سرو می‌شود.
آش اماج
آش اماج یا آش بی بی رو جزو غذاهای سنتی مشهد تلقی می‌کنند اما اصالتا متعلق به نیشابور است. محتویات این آش شامل گلوله‌های کوچک ساخته‌شده از مایه‌ی آرد گندم، پیاز داغ، انواع حبوبات، باقالی، بادمجان سرخ‌شده، گوجه فرنگی و رب است. همچنین فلفل و زردچوبه از جمله ادویه‌های مصرفی در آن است.
آش لخشک
یکی دیگر از غذاهای سنتی مشهد در دسته‌بندی آش، آش لخشک است. ترکیبات این غذا شامل رشته لخشک، حبوباتی مثل عدس و اسفناج است. این آش به واسطه ترکیباتی که دارد سرشار از ویتامین‌ها و مواد معدنی به خصوص کلسیم و آهن است که به جلوگیری از ابتلا به کم‌خونی و تقویت سیستم ایمنی کمک می‌کند. همچنین دارای خواص آنتی اکسیدانی هم بوده و موجب تقویت قدرت بینایی و بهبود عملکرد دستگاه گوارش می‌شود.
آش ماست
آش ماست شباهت زیادی به آش رشته دارد. سبزیجات مصرفی در پخت آن دقیقا همان سبزیجات آش رشته است و رویش را هم با نعنا و پیاز داغ تزیین می‌کنند. تنها افزودنی‌ای که در آش ماست هست و در آش رشته نیست، همان چیزی‌ست که در نامش پیداست: ماست. البته در برخی دستور پخت‌ها آش ماست را بدون حبوبات درست می‌کنند یا به جای آب در آن آب قلم می‌ریزند.
حسن ختام: شله مشهدی
بهترین و محبوب‌ترین و خوشمزه‌ترین مورد را گذاشتیم در بخش پایانی آش‌ها به عنوان حسن ختام معرفی کنیم. اصلا چه کسی است که این گل سرسبد بهترین غذاهای محلی مشهد مقدس را نشناسد: شله مشهدی!
شله مشهدی آنقدر معروف و شناخته‌شده است که به عنوان میراث ایرانی به ثبت رسیده! این غذا در اصل نوعی آش شله‌قلمکار است که با گوشت گوسفندی، برنج گرده، حبوبات، بلغور خام، آرد، ریشه جوز، دارچین، هل، زنجبیل، نمک، فلفل و گلاب پخته می‌شود. روی شله مشهدی را هم همان‌طور که قطعا دیده و شنیده‌اید با قیمت، لپه پخته و فلفل سیاه تزئین می‌کنند. اگر خواستید در میان فهرست بلند بالای اسم غذاهای محلی مشهد تنها یک گزینه را انتخاب کنید و بعدا از انتخاب‌تان پشیمان نشوید، قطعا و حتما پیشنهاد ما به شما شله مشهدی‌ست.
غذاهای محلی مشهد چیست: انواع خوراک
غذاهای خوراکی آن دسته از غذاهای سنتی مشهد هستند که فاقد برنج بوده و در سرو آن‌ها از نان استفاده می‌شود.
اشکنه قروت
اشکنه قروت اشکنه‌ایست که با کشک سیاه بیرجندی یا همان قروت درست می‌شود. البته در روایات دیگری به این غذا کمه‌جوش یا کالجوش هم می‌گویند. برای پخت این غذا قروت را با گردو مخلوط کرده و آسیا می‌کنند. سپس به صورت مجزا ترکیب پیاز و نعنا و فلفل را تفت داده و در نهایت هم مخلوط آسیاب شده گردو و قروت را به آن اضافه می‌کنند. در انتها هم که به آن آب اضافه کرده و روی حرارت ملایم می‌گذارند تا بپزد. اشکنه قروت هر چه بیشتر جوشیده شود ترش‌تر است. پس اگر به یک رستوران غذاهای محلی مشهد رفتید و خواستید این اشکنه را تست کنید و میزان ترشی‌اش برایتان مهم بود می‌توانید به گارسون تاکید کنید که چه میزان بجوشد.
یتیمچه
یتیمچه از جمله غذاهای محلی مشهد مقدس است که بدون گوشت پخته می‌شود و در نتیجه در منوی رستوران‌ها معمولا قیمت مناسب‌تری نسبت به سایر گزینه‌ها دارد. در پخت یتیمچه از بادمجان، گوجه فرنگی، عدس، لوبیا، نخود، کره، فلفل و نمک استفاده می‌شود.
توگی سرداغی
توگی سرداغی نوعی حلیم است. در طبخ این حلیم از ارزن، عدس، کشک، جعفری، پیاز، نعناع و زردچوبه استفاده می‌شود. توگی در اصل نام دیگ یا تابه‌ایست که این حلیم در آن پخته می‌شود. وجود ارزن در این غذا یک امضاست برای اینکه نام توگی سرداغی میان اسم غذاهای محلی مشهد به چشم بخورد؛ چرا که استفاده از ارزن در پخت غذا از عادات و رسوم مردم خطه خراسان است.
حسن ختام 2: دیزی سنگی مشهدی
پایان‌بندی این قسمت را هم باز به معرفی غذای ستاره بخش خوراک‌ها اختصاص دادیم: یعنی دیزی مشهدی. در اصل هیچ گونه تفاوتی میان ترکیبات دیزی مشهد و دیزی در سایر شهرهای ایران وجود ندارد؛ اما آنچه دیزی مشهدی را به یکی بهترین غذاهای سنتی مشهد تبدیل می‌کند، ظرف مخصوصی‌ست که غذا در آن پخته می‌شود. این ظرف یک دیگ سنگی‌ست که مقاومت بسیار بالایی در برابر آتش دارد.
غذاهای محلی مشهد چیست: انواع پلو
غذاهای پلویی بیشترین سهم را از خوراک روزانه‌ی ما دارند. برنج نقش اصلی را در این نوع غذاهای سنتی و معروف مشهد بازی می‌کند. به این صورت که یا در کنار خورش سرو می‌شود یا اینکه شخصا با مواد دیگری ترکیب‌شده و به عنوان غذای اصلی روی سفره می‌نشیند.
خورش ریواس
خورش ریواس غذایی ترش‌مزه است که از گوشت، ریواس، نعناع، جعفری و پیاز تهیه می‌شود. از آنجایی این خورش ذاتا ترش است، معمولا به آن آب لیمو و آبغوره اضافه نمی‌کنند؛ مگر آنکه فرد خیلی شیفته طعم ترش باشد و بخواهد غذا را بیشتر از حد نرمال ترش کند. پخت خورش ریواس مشابه نحوه طبخ سایر خورش‌هاست؛ با این تفاوت که در دقایق پایانی پخت ریواس به ترکیبات اضافه می‌شود.
ساطری پلو
یکی از غذاهای محلی مشهد مقدس در بخش انواع پلو که از معروفیت خوبی هم برخوردار است، ساطری پلوست. غالبا افراد این غذا را با هویج پلو اشتباه می‌گیرند؛ در حالی‌که میان این دو غذا یک تفاوت فاحش وجود دارد و آن این است که در ساطری پلو گوشت قل قلی با برنج مخلوط شده و همراه آن دم می‌کشد. علاوه بر گوشت قل قلی، هویج، کشمش، جعفری، پیازداغ، زعفران دم‌کرده، فلفل، زردچوبه و نمک نیز از جمله سایر ترکیبات موردنیاز برای پخت این غذای سنتی هستند.
چگونگی پخت این غذا هم به این صورت است که گوشت مجزا از سایر مواد همراه با پیاز سرخ می‌شود، هویج و کشمش تفت خورده و برنج نیز آبکش می‌شود. در نهایت مخلوطی از گوشت چرخ کرده سرخ‌شده، هویج و کشمش تفت خورده را لا به لای برنج می‌ریزند. پیش از سرو باید برنج را به خوبی زیر و رو کنید تا مواد آن کاملا با یکدیگر ترکیب شوند.
پلو مخلوط
پلو مخلوط غذایی مشابه ته‌چین یا لوبیاپلوست. البته بعضا آن را ترکیب لوبیا پلو و استانبولی هم می‌نانمند. برای پخت این غذا از ترکیب گوشت، لوبیا سبز، هویج، پیاز و ادویه‌هایی مثل نمک و فلفل و زردچوبه استفاده می‌شود. چگونگی طبخ آن هم به این صورت است که مواد نامبرده را باهم ترکیب کرده و به صورت لایه لایه، لا به لای برنج ریخته و می‌گذارند برنج همراه این مواد دم بکشد. در نهایت هم آن را با ته‌دیگ نان یا ته‌دیگ سیب زمینی سرو می‌کنند.
رشته پلو
یکی از بهترین غذاهای محلی مشهد بدون شک رشته پلوست. این غذای مجلسی عمدتا در عید نوروز پخته می‌شود. برای پخت رشته پلو از مرغ یا گوشت سرخ‌شده قل قلی یا ریش ریش‌شده، رشته پلویی، پیاز داغ، خرما، کشمش و زردچوبه استفاده می‌شود و عطر و طعم بی‌نظیری دارد!
بلغور پلو
برعکس رشته پلو که غذایی مجلسی بود، بلغور پلو که به صورت کته هم طبخ می‌شود یک غذای سنتی‌ست که در موقعیت‌های خاص مثل مراسمات مذهبی پخته می‌شود. ترکیبات اصلی این غذا شامل بلغور گندم، گوشت، حبوبات و ادویه‌جات معطر است.
شیشلیک مشهد
شیشلیک غذای پلویی نیست و نوعی کباب است؛ اما از آنجایی که غالبا با برنج سرو می‌شود، کباب‌بودنش را زیر سیبیلی رد کرده و آن را در فهرست انواع پلو جای دادیم. خیلی بعید است از یک نفر اسم غذاهای محلی مشهد که از شهرت خوبی هم برخوردار هستند را بپرسی، و او شیشلیک مشهد یا بهتر بگوییم، شیشلیک شاندیز را در میان گزینه‌هایش نداشته باشد. شیشلیک غذایی‌ست که در بسیاری از شهرهای ایران طبخ می‌شود؛ با این حال عطر و طعم شیشلیک مشهدی یا شاندیزی چیز دیگریست که تا یکبار آن را امتحان نکنید متوجه منظورمان نخواهید شد. شیشلیک به واسطه اینکه تماما از گوشت تهیه می‌شود یک غذای محلی کاملا لوکس و گران قیمت محسوب می‌شود؛ با این حال اگر چالش مالی مطرح نیست، پیشنهاد می‌کنیم حتما پیش از ترک مشهد یکبار آن را در یکی از رستوران‌های طرقبه و شاندیز امتحان کنید.
غذاهای محلی مشهد چیست: دسر و میان وعده
بخش پایانی مطلب را اختصاص دادیم به معرفی معروف‌ترین دسرها و میان وعده‌های مشهد که تعدادی از آن‌ها را می‌توانید در منوی برخی هتل‌های مشهد مانند هتل ایران زمین مشهد نیز پیدا کنید.
دیگچه
دیگچه شبیه شیربرنج است. حتی ترکیبات آن با شیربرنج یکیست اما عامل تمایز میان این دو میان وعده شیوه فرآوری و پخت آن‌هاست. برای طبخ این دسر ابتدا برنج را خوب می‌پزند. سپس وقتی آب برنج کامل تبخیر شد، به تدریج و آرام آرام شیر را به آن اضافه نموده و غذا را هم می‌زنند. در بخش پایانی نیز شکر، هل و گلاب را به ترکیبات اضافه می‌کنند. دیگچه دارای دو نوع بی‌رنگ (سفید) و با طعم زعفران (زرد رنگ) است.
ماقوت
یکی از دسر غذاهای معروف و سنتی مشهد ماقوت است. نشاسته، شیر، شکر، گلاب و زعفران ترکیبات اصلی این میان وعده مشهدی را تشکیل می‌دهند. عمده‌ی کاربرد ماقوت در ماه رمضان است و به عنوان دسری سبک، خوش طعم و لطیف برای افطار به صورت سرد سرو می‌شود.
چنگالی
از دیگر میان وعده‌های سنتی مشهد که نه فقط در مشهد بلکه در شهرستان گناباد نیز محبوب است، چنگالی‌ست. این میان وعده از نان محلی، شیره انگور، گردو، کنجد و روغن تهیه شده می‌شود. به واسطه حضور شیره انگور، گردو و کنجد، چنگالی یک میان وعده مقوی و غنی از انرژیست که می‌تواند گزینه‌ای خوب برای یک عصرانه شیرین باشد.
کوکوی شیرین
آخرین میان وعده و دسری که قصد معرفی‌اش را داریم کوکوی شیرین مشهدی‌ست. اگر اهل غذاهای شیرین نباشید احتمالا شنیدن عبارت شیرین کنار نام “کوکو” کمی برایتان عجیب و نامطلوب باشد؛ اما عطر و مزه‌ی کوکوی شیرین آنقدر خوش و هوس‌انگیز است که پیشنهاد می‌کنیم حتی اگر اهل غذای شیرین نیستید هم حداقل یکبار آن را امتحان کنید. آرد، سیب زمینی، ذرت، تخم مرغ و زعفران ترکیبات اصلی این کوکو هستند. در نهایت نیز برای افزودن مزه‌ی شیرینی به آن از شهد تهیه‌شده از شکر، گلاب و آب استفاده می‌کنند.
کلام پایانی
معرفی بهترین غذاهای سنتی مشهد در این نقطه به پایان می‌رسد؛ اما این نقطه پایانِ فهرست بلندبالای بهترین غذاهای محلی مشهد نیست و هنوز موارد بسیار دیگری هستند که شاید در فرصتی دیگر توانستیم آن‌ها را نیز به شما معرفی کنیم. اگر مدت حضورتان در مشهد را در یکی از هتل‌های این شهر مانند هتل صادقیه مشهد یا هر هتل دیگری سپری می‌کنید، ممکن است بتوانید بسیاری از این موارد را در منوی هتلی که در آن اقامت دارید پیدا کنید؛ در غیر این‌صورت مشهد همچنان که ید طولایی در غذاهای سنتی و محلی دارد، به رستوران‌هایش نیز معروف است. می‌توانید به یکی از بهترین رستوران‌های مشهد در زمینه غذای محلی و سنتی رفته و هر یک از غذاهای محلی مشهد خراسان رضوی را که دوست دارید در آن امتحان کنید.
