ایران به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین تمدن‌های جهان، دارای فرهنگی غنی و متنوع است که در طول تاریخ، رسوم و سنت‌های بی‌شماری را به خود دیده است. این رسوم و سنت‌ها که از نسلی به نسل دیگر منتقل شده‌اند، بخشی اساسی از هویت ملی و فرهنگی ایرانیان را تشکیل می‌دهند. در مجله گردشگری مستر سفیر به برخی از مهم‌ترین آداب رسومات ایرانیان پرداخته می‌شود.
برخی از رسم و رسومات ایران
در این بخش از مقاله به معرفی برخی از رسم و رسومات ایران پرداخته ایم
چهارشنبه‌سوری
چهارشنبه‌سوری یکی از رسومات ایرانیان است که در آخرین شب چهارشنبه سال برگزار می‌شود. در این شب، مردم با روشن کردن آتش و پریدن از روی آن، به استقبال نوروز می‌روند. این آیین با خواندن اشعار سنتی و انجام مراسم مختلفی مانند قاشق‌زنی همراه است. چهارشنبه‌سوری نمادی از پاکسازی و تازه‌سازی برای ورود به سال جدید است.
سیزده‌بدر
سیزده‌بدر یا روز طبیعت، سیزدهمین روز از فروردین‌ماه و آخرین روز تعطیلات نوروزی است. در این روز، مردم به طبیعت می‌روند و با برگزاری پیک‌نیک، بازی‌های سنتی و خوردن غذاهای محلی، این روز را جشن می‌گیرند. سیزده‌بدر نمادی از فرهنگ ایرانیان برای پیوند انسان با طبیعت و احترام به محیط‌زیست است. در این روز رسم سبزه گره‌زدن نیز انجام می‌شود.
نوروز
یکی از مهم‌ترین و مشهورترین رسم و رسومات ایرانیان، جشن نوروز است که آغاز سال جدید در تقویم را نشان می‌دهد. نوروز ریشه در دوران باستان دارد و به‌عنوان نمادی از تجدید حیات و آغاز فصل بهار جشن گرفته می‌شود. این جشن شامل مجموعه‌ای از آیین‌ها و سنت‌ها مانند خانه‌تکانی، چیدن سفره هفت‌سین، دید و بازدیدهای نوروزی، عیدی دادن به دیگران و سیزده‌بدر (روز طبیعت) است. نوروز نه‌تنها در ایران بلکه در بسیاری از کشورهای دیگر نیز جشن گرفته می‌شود و به‌عنوان میراث‌فرهنگی جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.
شب یلدا
شب یلدا یا شب چله، طولانی‌ترین شب سال و یکی از قدیمی‌ترین جشن‌های ایرانیان است. این جشن در شب ۳۰ آذر برگزار می‌شود و مردم به نشانه گذر از طولانی‌ترین شب سال و ورود به روزهای بلندتر زمستان، دور هم جمع می‌شوند. خانواده‌ها در این شب با خوردن میوه‌هایی مانند هندوانه و انار، خوراکی‌های شیرین، و خواندن شعرهای حافظ و شاهنامه فردوسی، جشن می‌گیرند. شب یلدا نمادی از پیروزی نور بر تاریکی و گرما بر سرما است.
عید فطر و قربان
عید فطر و عید قربان دو جشن مذهبی مهم در ایران هستند که در پایان ماه رمضان و روز قربانی در ماه ذی‌الحجه برگزار می‌شوند. عید فطر پس از یک ماه روزه‌داری در ماه رمضان، با برگزاری نماز عید و جشن‌های خانوادگی همراه است. عید قربان نیز با قربانی‌کردن حیوانی به نشانه فداکاری و تقسیم گوشت آن میان نیازمندان برگزار می‌شود. این جشن‌ها علاوه بر جنبه‌های مذهبی، فرصتی برای دیدوبازدید و تقویت روابط خانوادگی و اجتماعی هستند.
محرم و عاشورا
ماه محرم و عاشورا یکی از مهم‌ترین دوره‌های مذهبی در ایران است. این دوره یادآور شهادت امام حسین (ع) و یارانش در کربلا است و مراسم عزاداری و سوگواری در سراسر کشور برگزار می‌شود. مراسم عاشورا و تاسوعا شامل روضه‌خوانی، سینه‌زنی، زنجیرزنی و تعزیه‌خوانی است. این مراسم‌ها علاوه بر جنبه مذهبی، نقش مهمی در تقویت هویت دینی و فرهنگی جامعه ایفا می‌کنند. در این زمان سنت نذری دادن نیز انجام می‌شود که مردم خوراکی و غذاهای متفاوتی را بین دیگران پخش می‌کنند.
جشن‌های محلی
ایران به دلیل وسعت جغرافیایی و تنوع قومی، دارای جشن‌های محلی و منطقه‌ای فراوانی است. هر منطقه از ایران دارای آداب‌ورسوم خاص خود است که در جشن‌ها و مراسم مختلف نمایان می‌شود. به‌عنوان‌مثال، جشن گل غلتان نوزادان در دامغان، جشن انگور در ارومیه، جشن قالیشویان در مشهد اردهال کاشان و جشن خرما پزان در مناطق جنوبی کشور تنها بخشی از این مراسم‌های محلی هستند که هر یک دارای زیبایی‌ها و خصوصیات منحصربه‌فردی هستند.
رسوم ازدواج
رسوم ازدواج در ایران نیز دارای پیچیدگی‌ها و تنوع خاصی است. از مراسم خواستگاری و نامزدی گرفته تا جشن عقد و عروسی، هر یک دارای آیین‌ها و سنت‌های ویژه‌ای هستند. در مراسم عقد، سفره عقد با اقلامی مانند قرآن، آینه و شمعدان، نان و پنیر و شیرینی‌ها تزئین می‌شود و اقداماتی مانند قند سابیدن بالای سر عروس و داماد انجام می‌شود. مراسم عروسی نیز با موسیقی، رقص و پذیرایی از مهمانان همراه است و به‌طورکلی نشان‌دهنده اهمیت خانواده و روابط اجتماعی در فرهنگ ایرانی است.
رسوم و سنت‌های ایران، گنجینه‌ای از تاریخ و فرهنگ این سرزمین هستند که از نسلی به نسل دیگر منتقل شده و هویت ملی و فرهنگی ایرانیان را تشکیل می‌دهند. این رسوم، علاوه بر زیبایی‌های ظاهری، دارای معانی عمیق و نمادین هستند که ارزش‌های اخلاقی، اجتماعی و انسانی را تقویت می‌کنند. آشنایی و احترام به این رسوم و سنت‌ها، نه‌تنها به حفظ و انتقال فرهنگ غنی ایران کمک می‌کند؛ بلکه موجب تقویت هویت ملی و اجتماعی در جامعه می‌شود.
